Met vermoeide ogen staart ze uit het raam terwijl we bijna Rotterdam binnenrijden. Ik zit in de Thalys, reizend van Antwerpen naar Amsterdam, en kijk naar de oude mevrouw die op mijn stoel zit. Haar grote rolstoel staat naast haar geparkeerd. Het is mijn gereserveerde plaats, maar ze is collega-rolstoeler en ik ben een erg conflictmijdend mens. Dus hop ik van mijn rolstoel over naar het net iets minder comfortabele, ongenummerde extra klapstoeltje, dat daar vast geplaatst is om ruziënde rolstoelgebonden passagiers te voorkomen.
Even tevoren, bij vertrek, ben ik wél een ruziënde rolstoelgebonden passagier. De hele ingang staat volgebouwd met gigantische rolkoffers. Van die zware merkkoffers, met dubbel slot. ‘Vast vol met gigantische make-updozen,’ bedenk ik me. “Who is the owner of these suitcases?” roep ik door de coupé vol maatpakken en mantelpakjes. Tot de toegesnelde oudere rijkaard zeg ik streng: “This place belongs to wheelchair owners.”
Ik moet toegeven dat ik er wel van geniet. Het is nu eenmaal een feit dat de rolstoelplek in de Thalys zich in de ‘Premium Class’-wagon bevindt. Het gevolg is dat ik tussen de zakenlui en de reizigers van stand geparkeerd ben. Het voelt altijd als een kleine klassenstrijd. Een strijd tussen wereldlijke en morele superioriteit. De welgestelden voelen het recht om er te zitten omdat ze een duur ticket hebben betaald. Ik voel het recht omdat ik nu eenmaal in een rolstoel zit.
De situatie bij de ingang mondt uit in chaos. Te veel mensen beginnen met koffers te slepen. Ik schuif opzij, de mevrouw die op mijn stoel komt te zitten wordt ondersteund door haar twee paniekerige kinderen. Ik ben de geit, mevrouw is de kool. De koffer, de wolf. Na ongemakkelijk arrangeren komt de conducteur poolshoogte nemen: “Wat is hier aan de hand?” “Een zeer complex spelletje Tetris,” leg ik hem uit.
Uiteindelijk belandt iedereen op een stoel en de koffers in de gang. Maar dan: de oude mevrouw moet naar de wc. Het spel begint opnieuw. De koffers gaan de coupé weer in en mevrouw wordt richting de veel te kleine wc geduwd. Een wc die uiteraard twee minuten geleden is betreden door een zakenman. De oude mevrouw doet de slecht afgesloten deur open en meneer trekt geschrokken zijn onderbroek omhoog.
Ik bekijk de situatie en neurie zachtjes ‘Ontwaak verworpenen der aarde’ terwijl ik van het uitzicht en de net geserveerde koffie en taart geniet. Het blijft tenslotte Premium Class.
Mari Sanders
is film- en documentairemaker. Hij verwierf bekendheid met o.a. de tv-documentaires The Rolstoel Roadmovie (2019) en Mari Staat Op (2021). Mari is daarnaast artistiek leider van Wild Lam (2023), een professionele talentpool van jonge acteurs en makers die geloven in de kracht van beperking.