Ondanks de krappe arbeidsmarkt zijn werkgevers nog altijd terughoudend bij het aannemen van mensen met een arbeidsbeperking. Slechts 18,3% van de werkgevers heeft iemand met een arbeidsbeperking in dienst, bleek uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Voorzieningen kunnen een belangrijke rol spelen om meer mensen met een beperking aan een baan te helpen. Dit artikel uit Support Magazine (editie 3 van 2024) lees je nu online terug.
Tekst Robin Wubben | Foto’s UWV
UWV biedt voorzieningen aan
“Voorzieningen maken meedoen mogelijk”, vertelt Ellen Jacobs, landelijk manager Voorzieningen en Re-integratiemiddelen (VRIM) bij het UWV. “Wij bieden verschillende voorzieningen aan; zowel werknemers- als werkgeversvoorzieningen. Wat ook goed is om te weten, is dat de voorzieningen en re-integratiemiddelen er voor (bijna) iedereen met een beperking zijn.”
Bij werknemersvoorzieningen moet je denken aan aanpassingen aan een auto of de vergoeding van taxikosten die gemaakt moeten worden om naar werk of school te gaan. Andere voorzieningen zijn bijvoorbeeld een rolstoel of scootmobiel die voor het werk nodig zijn, een aangepaste bureaustoel of orthopedische werkschoenen. Ellen vertelt: “De voorziening die we het meest inzetten is de jobcoach. Dat is iemand van binnen of buiten het bedrijf die je ondersteunt om je werk te kunnen doen. Diegene gaat mee bij een moeilijk gesprek, kan meedenken over de ordening van het werk, heeft oog voor de invloed van de privésituatie en is ook klankbord voor de werkgever.”
Bedrijfsbezoek
Zo nu en dan gaat de landelijk manager met een arbeidsdeskundige mee op bedrijfsbezoek. Voor een werknemer die na een ongeluk in een rolstoel terecht was gekomen, had een werkgever het UWV gevraagd om een vergoeding voor een werkplekaanpassing. Ellen vertelt: “Wij gingen samen met de werknemer het bedrijf binnen. De arbeidsdeskundige keek meteen hoe toegankelijk het bedrijf voor hem was. In een rolstoel de klapdeuren openen lukte wel, maar met moeite. En waarom zou je dan je bovenlijf onnodig belasten? Die energie kun je dan beter sparen voor je werk, constateerde de arbeidsdeskundige. Naast een vergoeding voor het aanpassen van de goederenlift heeft dat bezoek ook tot een vergoeding voor een automatische opener van de klapdeuren geleid. We zoeken weliswaar naar een betaalbare, maar vooral ook naar de meest adequate oplossing. Samen met de werknemer én met de werkgever kijken we naar de mogelijkheden.”
Zo’n automatische deuropener, is dat dan een werkgeversvoorziening?
“Ja, dat klopt. Werkgevers kunnen een vergoeding aanvragen voor voorzieningen om ervoor te zorgen dat iemand met een beperking bij hen kan werken. Dat zijn ‘niet-meeneembare’ voorzieningen zoals een vergoeding voor een traplift, een automatische deuropener of een aangepast toilet. Het gaat om het wegnemen van obstakels zodat iemand met een beperking kan (blijven) werken.”
Zijn voorzieningen alleen bedoeld voor mensen met een uitkering van UWV?
“Nee, het gaat wel vaak samen, maar de belangrijkste vraag is of je een structureel functionele beperking hebt, niet of je een UWV-uitkering hebt. Dus ook mensen met een beperking die werken zonder uitkering kunnen er recht op hebben. Hetzelfde geldt overigens voor de werkgeversvoorzieningen. Ook voor werknemers met een beperking die geen uitkering hebben, kan een werkgever er een beroep op doen.”
Zijn de voorzieningen ook beschikbaar voor mensen die niet in loondienst werken?
“In basis geldt ook hier: de belangrijkste vraag is of je een structureel functionele beperking hebt. Er bestaat voor ondernemers die langer dan drie jaar zelfstandig ondernemen wel een inkomensgrens voor een aantal voorzieningen, zoals de kilometervergoeding van auto en taxi, hulpmiddelen en aanpassingen aan de werkplek. Als je (gezins)inkomen boven deze grens ligt, heb je geen recht op deze voorziening.”
Verzorgt UWV alle voorzieningen?
“Wij verzorgen tachtig procent van alle voorzieningen om te kunnen werken en onderwijs te volgen, dus we hebben veel kennis en expertise in huis. In de toekomst zetten we die ook graag in voor alle voorzieningen die vanuit gemeenten verstrekt worden.”
Hoe gaat een aanvraag in zijn werk?
‘Als het om een werknemersvoorziening gaat, dan doe je de aanvraag digitaal op uwv.nl. Een arbeidsdeskundige beoordeelt de aanvraag, meestal door de werklocatie te bezoeken, en bekijkt wat de best passende oplossing is. Het is echt iedere keer maatwerk. Daarna volgt de beschikking of iemand recht heeft op een voorziening en als laatste de levering. Tussen aanvraag en beschikking zit maximaal acht weken. In een enkel geval, bijvoorbeeld als het om een ingewikkelde aanpassing gaat, kan het wat langer duren. Gaat het om een niet-meeneembare werkgeversvoorziening, dan doet de werkgever de aanvraag.’