Volg de sporen van een local en boek een fijne citytrip naar een van onze provinciehoofdsteden. Deze keer gidst Joop van de Werken ons door ‘s-Hertogenbosch. Of is het nou Den Bosch?
Tekst: Eelke Kelderman
Joop van de Werken. Foto: Tjeerd Maas.
“Officieel is het ‘s-Hertogenbosch, maar niemand zal je erop aanspreken als je Den Bosch zegt,” aldus Joop van de Werken. “We zijn een vriendelijk volkje. Al 41 jaar ben ik getrouwd met Hilda, in 2000 zijn we naar ’s-Hertogenbosch verhuisd, naar een gelijkvloerse woning. Op zondag hoor ik de kerkklok van ons oude dorp Hedel nog luiden vanaf de overkant van de Maas. De mentaliteit is hier hetzelfde: gastvrij en behulpzaam. Ik word nooit ‘met de kont’ aangekeken. Carnaval laat ik voorbijgaan, ik hou niet van die zottigheid. Een pilsje lust ik wel, maar dat stopt bij twee. Hoewel ik als inwoner natuurlijk niet elke week een Bosch museum bezoek, ben ik voor Support Magazine nog eens even rondgegaan. Mede door het werk van het Gehandicaptenplatform, waar voor ik zelf ook vrijwilliger ben, is de toegankelijkheid van veel gebouwen best goed. Trots ben ik op onze ‘slimme’ parkeerapp, waarop je kan zien waar een plekje vrij is.”
Hel en verdoemenis
“Sinds het Jeroen Boschjaar in 2016, zie je de beroemde schilder uit de middeleeuwen overal in de stad. Ik ga graag met mijn gasten naar het Jheronimus Bosch Art Center in de Sint-Jacobskerk. Al hangen er steeds dezelfde schilderijen, je ziet elke keer iets anders. Die man moet heel wat hersenspinsels gehad hebben. Prachtige zoekplaatjes, met absurde taferelen. Demonen uit de hel waren zijn favoriete wezens. Ga zeker even met de lift omhoog in de toren. Bij mooi weer kijk je tot Zaltbommel en vaak nog verder. Dit jaar opende ook het Huis van Bosch, met presentaties over het leven en het werk van de kunstenaar, in het pand waar hij vijf eeuwen geleden woonde. Dit is ook rolstoeltoegankelijk.”
Het toilet van het Art Center heeft twee muurbeugels, maar is te klein voor een rolstoel. Het naastgelegen restaurant Sense heeft een rolstoeltoegankelijk toilet.
Het Jheronimus Bosch Art Center in de Sint- Jacobskerk. Met reproducties van al het werk van de beroemde schilder.
Het water van de Dieze
“Ik kan erg genieten van het terras bij brasserie Het Bolwerk. Je zit hier lekker aan de waterkant bij onze Dieze. De rondvaart van Rederij Wolthuis vertrekt hier, daar moet ik me nog eens aan wagen. Het schip, ‘Ouwe Dirk’, is wel te groot voor de Binnendieze die door het middeleeuwse centrum loopt.
‘Ouwe Dirk’ is toegankelijk voor handbewogen rolstoelen via twee oprijgoten. De lift naar het restaurant is buiten (rechts).
Brasserie Het Bolwerk, gebouwd in de oude stadsmuur.
Museumkwartier
“Nieuws over exposities in het Noordbrabants Museum krijg ik via een mailing, dat is vaak een trigger om te gaan kijken. De laatste keer zag ik de nieuwe vaste presentatie van Vincent van Gogh, die in Brabant geboren is. Soms ga ik alleen naar de museumtuin voor een Bossche bol, het is een mooie, stille plek, midden in de stad. Het pand, oorspronkelijk het Goevernementspaleis, stamt ergens uit de 17de eeuw, prachtig hoor. Bij de uitbreiding zijn er twee nieuwe vleugels om de oude, rode beuk gebouwd. Met het naastgelegen Designmuseum is het een van de grootste musea van Nederland.”
De tuin en het restaurant zijn ook zonder museumticket toegankelijk.
Noordbrabants Museum, oorspronkelijk het Gouvernementspaleis.
Silva Ducis op de Parade
“De Parade is een van de mooiste pleinen van de stad. Aan de voet van de Sint-Jan kun je prima zitten op een van de terrassen. Wist je dat dat de grootste kathedraal van Nederland is? Ik kom graag bij Grand Café Silva Ducis, ruim opgezet en een goede sfeer. Mijn favoriet is de boerenuitsmijter en anders toch weer die Bossche bol, van bakker Jan de Groot. Hier durf ik wel te vragen of ze ‘m doorsnijden, om ‘m te delen met mijn vrouw. Het is nogal een caloriedingetje hè.”
Festivalletje hier, festivalletje daar
“Het hele jaar rond zijn er festivals in onze stad. Als je de kans hebt, kom dan eind juni tijdens ‘Opera op de Parade’. Neem je eigen tuin- of rolstoel en koelbox mee en geniet van een gratis openluchtopera met de verlichte Sint-Jan op de achtergrond. Ik ben bijna bij alle voorstellingen geweest. Voor het eerst was ik ook bij het Theaterfestival Boulevard (in augustus), de toegankelijkheid viel me echt op, in positieve zin! Jazz in Duketown, eind mei, is het grootste gratis jazzfestival van Nederland. En straks wordt de Parade weer omgetoverd tot een groot lichtjesfeest tijdens het Bosch Winterparadijs. De levensgrote, sfeervolle kerststal in de Sint-Jan moet je ook een keer gezien hebben.”
De Sint-Jan heeft geen rolstoeltoegankelijk toilet.
Opera op de Parade, elk jaar een andere beroemde opera, gratis. Foto: Henk van Esch.
Ongehinderd slapen: Hotel Central
Pontificaal staat de historische gevel van Hotel Central - met in de serre Brasserie Cé - op de Markt te schitteren. De ingang van het hotel-restaurant bevindt zich in een iets minder romantische zijstraat. Hoe dan ook, het is een fijne plek om de stad te ontdekken! De rolstoeltoegankelijke kamer is met de lift bereikbaar en heeft een elektrische deur en aangepaste badkamer (schuifdeur 76 cm).
Slaapkamer in Hotel Central.
Parkeren en toiletten in ’s-Hertogenbosch
Met een gehandicaptenparkeerkaart kun je gratis parkeren op openbare en gehandicaptenparkeerplaatsen én onbeperkt in een blauwe zone waar een tijdslimiet geldt. Navigeer makkelijk naar een vrije parkeerplaats via de slimme parkeerapp.
Mits anders vermeld is er op de genoemde locaties een rolstoeltoegankelijk toilet. Klik hier voor een overzicht van toegankelijke toiletten.