Leidse wetenschappers gaan een groot onderzoek uitvoeren naar de ontwikkeling en de impact van Het Dorp in Arnhem. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek heeft 750.000 euro beschikbaar gesteld om de ontwikkeling van Het Dorp door de decennia heen in kaart te brengen.
Op initiatief van revalidatiearts Arie Klapwijk werd op 26 en 27 november 1962 een geldinzamelingsprogramma op de televisie uitgezonden onder de naam Open Het Dorp, om een woongemeenschap en zorgvoorziening voor mensen met een handicap op te richten. In een 23 uur durende marathonuitzending onder leiding van presentatrice Mies Bouwman werd 12 miljoen gulden bijeengebracht. Dat was naar toenmalige maatstaven een gigantisch bedrag.
Meer te vertellen
"Wij gaan de minder bekende geschiedenis vertellen", melden bijzonder hoogleraar Monika Baár en universitair docent Paul van Trigt in het Alumni Nieuws, het nieuwsblad voor afgestudeerde oud-studenten van de Universiteit Leiden. Deze onderzoekers, verbonden aan het Instituut voor Geschiedenis, verwijzen naar de alom bekende ontstaansgeschiedenis van Het Dorp. De Leidse onderzoeksgroep wil vooral schetsen wat er later gebeurde met deze unieke woongemeenschap voor mensen met een beperking. Daarover komt ook een documentaire. De voormalige woonvorm is momenteel volop bezig met de transformatie tot een woonwijk voor mensen met en zonder een beperking.
Japans dorp
De onderzoekers wijzen erop dat de vorming van een dergelijke woongemeenschap inclusief zorgvoorzieningen ook internationaal is gekopieerd, onder andere in Japan. Daar is een variant van Het Dorp gebouwd.
Archief veiligstellen
De Leidse wetenschappers willen de lokale geschiedenis van Het Dorp belichten aan de hand van de verhalen van (voormalige) bewoners. Ook moet het project eraan bijdragen het archief van Het Dorp, al jaren deel uitmakend van Siza, 'veilig te stellen'.
Niet samenwonen
"Sommige mensen waren heel blij met Het Dorp, omdat ze voor het eerst onafhankelijk konden leven, zonder ouders of instelling", zegt Baár in Alumni Nieuws. "Maar anderen hadden vooral het gevoel dat ze niet mochten klagen over zo'n groot cadeau van de staat, al hadden ze daar soms reden toe. Aanvankelijk waren er bijvoorbeeld alleen eenpersoonswoonruimtes, omdat mensen zich niet konden voorstellen dat mensen met een handicap ook in het huwelijk wilden treden of kinderen wilden. Door ook aandacht te besteden aan dit soort negatieve elementen willen we nieuw licht werpen op de welvaartsstaat en de geschiedenis van bijbehorende emoties meer in kaart brengen."
(Bron: de Gelderlander)