Het rode laarsje (column)

15 november 2021 - Redactie Support Magazine

8b12a5b2-dd38-3fb9-ae5a-27549e6da6a4 Frida Kahlo's beenprothese. 1953-1954

Door Pauline Montfoort

Er staat een vrolijk rood laarsje in de vitrine. Leer, geborduurde zijde, ravissante rode rijglinten en belletjes van metaal. Uit de laars steekt een beenprothese. Een oud model, uit de vroege jaren vijftig van de vorige eeuw. Het is een intrigerend gezicht, zo’n los been in een museum.

In heb het over het Drents Museum in Assen waar een tentoonstelling te zien is over Frida Kahlo, waarschijnlijk de meest fascinerende schilderes uit de kunstgeschiedenis. U kent haar wel, de vrouw met de kenmerkende doorlopende wenkbrauwen, die zichzelf zo kleurrijk portretteerde met bloemen in het haar, een aapje op haar schouder, of in een knellend korset.

Frida had het lichamelijk zwaar te verduren. Ze werd in Mexico geboren (1907) en kreeg als kind polio. Op 18-jarige leeftijd raakte ze ernstig gewond tijdens een busongeluk: een ijzeren leuning doorboorde haar onderlichaam en ze liep gruwelijk veel botbreuken op. Frida belandde voor een lange periode in bed. Ze vroeg haar familie een spiegel boven haar ledikant te monteren en zo begon ze zichzelf te schilderen. Schilderijen die wereldberoemd werden.

5daac228-431a-35a6-9f22-f9f8da862fd2 Frida Kahlo in blauwe blouse, 1939, foto door Nickolas Muray/Nickolas Muray Photo Archives.

Frida is 'hot'. In het Cobra Museum in Amstelveen sloot begin oktober een tentoonstelling over haar werk en dat van haar man Diego Rivera - ook een markant kunstenaar. En een paar dagen later ging in Drenthe de tentoonstelling 'Viva la Frida!' van start. Daar zijn niet alleen schilderijen van Frida te zien, maar ook persoonlijke bezittingen. Spullen die vijftig jaar na haar overlijden gevonden werden in een afgesloten badkamer van het beroemde Blauwe Huis in Mexico-Stad. Ooit de woning van de kunstenares, nu het Museum Frida Kahlo.

In Assen kun je de prachtige Mexicaanse traditionele gewaden bewonderen waar Frida zich graag in hulde. Lange wapperende rokken met huipils (tunieken) in uitbundige kleuren. Maar ook kettingen, schoentjes, het intrigerende prothesebeen met het rode laarsje, en een aantal korsetten die Frida door haar ongeluk moest dragen. Sommige door haarzelf beschilderd.

616e4e10-257b-0269-8ba8-bacf429c1445 Frida Kahlo, De gebroken zuil, 1944, olieverf op doek op masoniet. Foto via Banco de México, Ciudad de México / reproductie geautoriseerd door INBAL.

Ook als je niks over Frida gelezen hebt, kun je wel raden wat voor vrouw zij geweest moet zijn. Uitbundig, sterk, levenslustig, onconventioneel. En hoeveel pijn ze gehad moet hebben. Haar schilderij ‘De gebroken zuil’, waarop ze zichzelf in een orthopedisch martelkorset afbeeldt, laat weinig aan de verbeelding over. Haar halfnaakte lichaam is bezaaid met spijkers, tranen plakken als pareltjes op haar wangen. Au, zelfs ernaar kijken doet al zeer! Toch kijkt Frida ons vanaf het doek met een rustige, zelfbewuste blik aan. (Het schilderij en het afgebeelde korset zijn beide in Assen te zien.)

Frida overleed in 1954, maar ze zou zomaar in deze tijd geleefd kunnen hebben. Ik denk aan het rode laarsje met de belletjes. Welke vrouw bindt er nu in vredesnaam belletjes aan haar laarzen? Iemand met een hart dat wil dansen, denk ik. En dat zullen we weten ook.

Deze column verscheen eerder in het oktobernummer 2021 van Support Magazine. De editie (nr. 5) is hier te bestellen.

De tentoonstelling

'Viva la Frida! - Life and art of Frida Kahlo' is tot en met 27 maart 2022 te zien in het Drents Museum in Assen.

Verder lezen

Ook op de website van Support Magazine: een boekrecensie van Slavenka Drakulics roman 'Frida's pijn'.

Altijd op de hoogte blijven?