Hoe ga je om met intimiteit en seksualiteit als je chronisch pijn hebt? Tijdens haar revalidatie, en in de zorg daarna, werd er met Veroni Steentjes (49) niet over gepraat. Terwijl er veel meer mogelijk is dan je denkt. Dat ontdekte ze met haar vriend Emile. Nu wil ze het taboe doorbreken. Zo heeft ze onlangs een boek uitgebracht over dit thema. Support Magazine sprak uitgebreid met Veroni. Je leest het hier!
Chronische pijn
Veroni ligt dag en nacht in bed door chronische pijn. Acht jaar nadat ze als twaalfjarige op haar rechterschouder viel, werd ze gediagnosticeerd met het complex regionaal pijnsyndroom (CRPS). Tijdens haar 2,5 jaar durende revalidatie is het gesprek nooit over seks of intimiteit gegaan. Hoewel de pijn de behoefte aan seks vermindert, is het niet zo dat het verlangen helemaal weg is. “Maar ik had graag tijdens mijn revalidatie al gehoord hoe ik - met die pijn - toch intimiteit en seksualiteit kan ervaren”, zegt ze.
Weinig aandacht vanuit de zorg
Nu, zo’n dertig jaar later, valt het haar op dat er in de zorg nog steeds weinig aandacht is voor seksualiteit en intimiteit. Veroni: “Er rust een taboe op. Als er al over gesproken wordt, is dat in termen van sekszorg; alsof je als mens met een handicap geen partner kan hebben. En als zorgmedewerkers in mijn Fokuswoning een seksspeeltje tegenkomen, melden ze dit tijdens hun teamoverleg. Hoezo? Ik heb toch ook recht op mijn privacy?”
Relaties
Niet dat Veroni zich inhoudt als het om intimiteit en seksualiteit gaat, ze vertelt er openhartig over. Dat komt misschien ook omdat ze al 25 jaar een fijne relatie heeft met Emile Cobben (49), voor wie haar beperking vanaf het eerste moment geen issue was. “En dat is niet vanzelfsprekend, weet ik uit ervaring”, zegt ze.
We zochten een manier waarop seks voor allebei fijn is.
Emile is haar tweede partner. Tijdens haar eerste relatie belandde ze in bed. “Die verbintenis is om verschillende redenen uitgegaan. Eén reden was dat mijn vriend de bevrediging die hij miste, wilde compenseren door naar een prostituee te gaan. Dat kon, en kan ik nog steeds, niet accepteren. Voor mij hoort seksualiteit in een relatie thuis, als uiting van liefde. Daarom heb ik ook nooit sekszorg opgezocht. Wanneer mijn partner een prostituee zou bezoeken, zou dat voor mij voelen als overspel.”
Een beetje anders
In tegenstelling tot haar eerste partner had Emile totaal geen problemen met Veroni’s beperking. Neemt niet weg dat seks met Veroni anders gaat dan bij de meeste vrouwen. Veroni: “Doordat ik last heb van aanrakingspijn is penetratie voor mij lastig. We hebben samen moeten zoeken naar een manier waarop seks voor ons beiden fijn is. We doen veel oraal en met onze handen.
"Voor mij gaat seksualiteit sinds ik mijn beperking heb ook niet meer alleen om de daad. Het voor- en naspel is net zo belangrijk. Je kunt bijvoorbeeld elkaar strelen met een veertje en ook is het prettig na de seks nog in elkaars nabijheid te zijn. Daardoor gaan intimiteit en seks in elkaar over. Ik merk dat de delen van mijn lichaam waar ik geen pijn ervaar, gevoeliger zijn en dat de ervaring ook intenser is dan voor het ongeluk.”
Behoeften
De twee constateren dat Emile meer behoefte heeft aan seks dan Veroni. Ze lossen dat binnen hun relatie op. Emile: “Soms bevredig ik mezelf zonder de nabijheid van Veroni. Maar als Veroni naakt voor me ligt, kan dat me ook al opwinden. Zo kan ik seks hebben met Veroni zonder dat ik haar fysiek belast.”
Ik had graag tijdens mijn revalidatie gehoord over intimiteit.
Dat Veroni er minder behoefte aan heeft, komt niet alleen door de pijn, maar ook door de medicijnen. “Die verlagen mijn libido. Heel vervelend, maar aan de andere kant verlagen ze ook de pijn”, vertelt ze. “Een tijdje geleden kreeg ik van een seksuoloog de tip om vlak van tevoren mijn medicijnen in te nemen. Dat verlicht niet alleen de pijn tijdens het spel beter, het zorgt er ook voor dat ik het langer volhoud. Ik had die tip graag eerder gehad. Nu varieer ik soms met mijn medicijnen voordat we gaan vrijen, dan neem ik iets meer spierverslappers of pijnmedicatie. Misschien dat ik later overstap op medicijnen met minder bijwerkingen, maar om dat op te bouwen moet ik wel de tijd hebben."
Prettige positie
Ondanks dat intimiteit en seks voor Veroni minder vanzelfsprekend zijn, is het voor haar wel belangrijk in een relatie. “Je krijgt meer verbinding met elkaar, en het zorgt voor prettige prikkels aan een lichaam waar je anders alleen maar last van hebt. De kunst is niet de problemen te zien, maar creatieve oplossingen te vinden.”
Veroni noemt een paar voorbeelden: “Je kunt je bestaande hulpmiddelen goed gebruiken in de seks. Met een tillift of de mogelijkheden van een hoog/laagbed kun je jezelf in een positie krijgen die prettig voor je is. Door een krukje te gebruiken, kan Emile op me zitten zonder dat hij op mijn lichaam drukt. Dat hebben we samen moeten ontdekken. Wat dat betreft moet je vooral met elkaar aftasten wat wel en niet werkt.”
Dit artikel stond in Support Magazine editie 6 van 2024. Het is iets ingekort voor online gebruik in 2025.
