Bij Per Saldo, de landelijke vereniging van mensen met een persoonsgebonden budget, is veel kennis in huis over het aanvragen van onder andere hulpmiddelen. “Zelf doen is stoer,” vertelt adviseur Hans van der Knijff, “en het is niet alleen voor budgethouders aan te raden.” Adviezen hoe je je eigen plan kunt trekken als je een Wmo-melding doet.
Tekst: Ad van Gaalen
Wie zich bij de gemeente meldt voor een hulpmiddel of zorg, heeft wel informatie nodig,” vertelt Hans van der Knijff, voorlichter en adviseur bij de landelijke vereniging van budgethouders Per Saldo. "Die informatie is tegenwoordig veel makkelijker te vinden dan vroeger. Eigenlijk zijn er twee terreinen die je grondig moet verkennen. Ten eerste: wat is er allemaal aan zorg en hulpmiddelen te krijgen? En het tweede terrein gaat over jezelf, je beperkingen en je activiteiten. Wat heb je nodig om het leven te leiden dat je wilt?”
Bij het zelf doen, en zelf uitzoeken hoort ook dat je gebruikmaakt van de adviseurs in de markt. Kan Per Saldo ook iets betekenen voor mensen die niet per se een pgb willen, die geen zin hebben om opdrachtgever van zorgverleners te worden?
“We zijn er in eerste instantie voor mensen met een pgb. Combinaties van pgb en zin (zorg in natura) komen ook voor. Mensen regelen bijvoorbeeld de zorg thuis met het pgb en de dagbesteding via zin. Je moet je bedenken dat we ook veel leden hebben die zelf geen regie meer kunnen voeren en daarom een vertegenwoordiger hebben, die dan voor hen het pgb beheert. Ook zijn er mensen met ingewikkelde zorgvragen, waarbij zowel de Wlz (Wet langdurige zorg), de ziekte-kostenverzekering en de Wmo betrokken zijn. De lezers van Support Magazine zijn over het algemeen de actievere mensen met een beperking, die met goede hulpmiddelen zelf hun weg wel kunnen vinden. Als ze geen pgb hebben, kunnen ze ook advies inwinnen bij hun patiëntenvereniging.”
Moet je lid van Per Saldo zijn om gebruik te kunnen maken van de diensten?
“Niet per se. Als lid heb je wel extra voordelen, zoals ons magazine EigenWijs, speciale bijeenkomsten, een persoonlijk adviesgesprek en korting op cursussen. Overigens goed dat je dat zegt, diensten. Vaak denken mensen dat wij een belangenbehartiger zijn. Maar we zijn ook voorlichter, een hulplijn met praktische informatie en ondersteuning.”
Jullie geven ook cursussen. Zijn die heel specifiek gericht op budgethouders?
“De meeste wel, die cursussen zijn gericht op startende en doorgewinterde budgethouders. We hebben een cursus ‘Pgb via de gemeente’. Daar leer je van alles over het hele Wmo-proces, van het keukentafelgesprek tot jurisprudentie, en we belichten allerlei cases.”
Ook als je een naturavoorziening krijgt van de gemeente, is het van belang dat je zelf goed kennis vergaart.
“Zeker. De kennis van de markt en de kennis van wat jij nodig hebt in jouw leven, dat kun je in het zogeheten persoonlijk plan schrijven. Hoe je dat doet, vind je onder andere op onze website. Je moet beseffen dat de gemeente verplicht is jou de hulpmiddelen te verstrekken die je op medische gronden nodig hebt. Als je een bepaald product wilt hebben, moet je dat onderbouwen met redenen die aansluiten op de wet, op de doelstelling van de Wmo. Je moet aan de gemeente laten zien dat juist déze rolstoel, met déze eigenschappen, de enige is die voor jou geschikt is, en wel om medische redenen, niet omdat je hem mooier vindt. En als je dat wilt, kun je een hulpmiddel ook aanschaffen met een pgb.”
Onze lezers zijn zelf de grootste kenners van hun eigen medische beperkingen en van wat daarvoor nodig is.
“Juist, zij het soms met behulp van een deskundige. Een ergotherapeut bijvoorbeeld. Vaak weten mensen zelf een heel stuk meer dan de gemeenteambtenaar. Die kijkt naar de wet. Er zijn ook gemeenten die zeggen: wij geven een pgb voor wat de rolstoel in natura, uit het standaardpakket kost. Stel, de rolstoelen in het standaardpakket kosten 3000 euro. Maar jij hebt er, om aantoonbare medische redenen, een nodig van 7000 euro, dan zeggen sommige gemeenten, nou, betaal die extra 4000 euro dan maar zelf.”
Dat staat haaks op de wet.
“Inderdaad, de gemeente is verplicht het juiste hulpmiddel inclusief verzekering en onderhoud te leveren. Wat dan ‘juist’ is heeft in eerste instantie niets met de prijs te maken. In artikel 2.3.6 van de Wmo staat dat je recht hebt te kiezen voor een pgb. Je bent vrij in de keuze. En als je kiest voor natura is er ook keuzevrijheid voor hulpmiddelen op grond van artikel 2.3.2: het persoonlijk plan. Heel belangrijk.”
Per Saldo-cursussen
Per Saldo heeft 24 cursussen, die in het cursuslokaal in Utrecht en/of online worden gegeven. Sommige zijn ook leerzaam voor wie niet per se budgethouder wil worden, maar wil onderzoeken of een pgb wellicht voordelen biedt. Bijvoorbeeld de gratis online minicursus ‘Wat is een pgb?’ De cursus ‘Hoe regel ik een pgb via de gemeente’ biedt veel informatie voor iedereen die met de Wmo te maken heeft of krijgt. Je krijgt antwoord op de volgende vragen:
- Hoe verloopt de aanvraag van een pgb bij de gemeente?
- Wat mag de gemeente wel/niet van je vragen in het keukentafelgesprek?
- Hoe zit het met mantelzorg?
- Wat is een ‘persoonlijk plan’ of ‘familiegroepsplan’ en hoe gebruik je dat om te beschrijven wat je nodig hebt?
- Waaraan mag je een pgb besteden?
- In hoeverre mag een gemeente eigen regels maken?
- Wat kun je doen als je het niet eens bent met een beslissing van je gemeente?